#48 | Tèt ansanm : sa l ye ak sa l pa ye

Toupatou, n ap mande tèt ansanm : nan legliz, nan biznis e nan politik. Kisa ki lakoz tèt ansanm sa a pa ka reyalize ? Mwen kontan pataje yon ekstrè nan liv « L’ART DE TRAVAILLER EN EQUIPE » Sam Doherty ekri ki ka ede lidè yo konprann sa.

"Tèt ansanm (inite) pa otomatik. Se pa li menm ki pwodui tèt li. Nou dwe travay pou jwenn li epi konstui l. Nou dwe dezire sa, nou dwe deside pou favorize li epi pou nou fè efò pou li renye. An menm tan, n ap evite di oswa fè nenpòt sa ki ka antrave li oswa menm detui li.

"Tèt ansanm pa vle di pou nou menm jan. Nou tout diferan youn de lòt. Karaktè nou, pase nou epi, souvan, nasyonalite nou ak denominasyon se bagay ki pwòp avèk nou.

"Tèt ansanm pa vle di nonplis nou gen menm opinyon sou tout sijè otomatikman. Li posib pou nou wè bagay yo diferan e menm pou nou pa dakò ditou avèk lòt moun depi nou kenbe yon bon etadespri, san pa bezwen gen ensansibilite, tansyon ak dispit.

"Tèt ansanm se:

    1.      Lè nou pataje menm objektif epi n ap pote menm fado

    2.      Lè nou kè nou ak lespri nou ini

    3.      Lè nou pataje menm konfyans ak menm konviksyon

    4.      Lè nou vle aksepte, respekte epi koute moun nou pa dakò avèk yo

    5.      Lè nou vle koube anba tout konsiy siperyè nou yo, oswa, nan kèk ka, anba desizyon majorite a, pandan n ap kenbe yon bon etadespri

   6.      Lè nou pran rezolisyon pou travay nan kolaborasyon avèk moun ki nan menm misyon oswa legliz avèk nou, menmsi nou pa dakò avèk tout manm yo sou tout pwen.

    L'ART DE TRAVAILLER EN EQUIPE

    Sam Doherty

    Tradiksyon: JDE 

#47 | Kisa matire vle di pou jèn nan renmen?

 

            Matirite yon fwi se lè li mi pou manje. Tout timoun ki te leve nan lakou ki gen fwi ka konprann sa. Lè ou gen pye mango, rezen, seriz oswa kachiman lakay ou oswa nan jaden, depi yo mi, ou toujou prè pou keyi yo. Timoun nan pwovens yo, tankou mwen, konn ale nan jaden nan epòk mango mi. Lè nou fin keyi epi manje vant deboutonnen, nou ale bwè dlo nan sous. Aprè sa, nou pase benyen nan kannal oswa larivyè. Nou retounen lakay nou ak kè kontan.    

            Koulye a, an nou mete yon timoun nan plas yon mango. Li gen matirite fizik lè kò li kòmanse devlope. Yo konn di li granmoun menmsi li gen uitan. Se yon fason pou montre li devlope sou plan entèlektyèl e afektif. Pawòl li sanble refleksyon granmoun.

Matirite entèlektyèl dekri yon moun ki saj epi ki konn reflechi alòske matirite afektif dekri yon moun ki ka metrize emosyon li sitou nan domèn santimantal. Li pa kite pasyon fè li pran move desizyon. Li ka anvi bo, fè sèks, deklare santiman li, aksepte yon relasyon men li reflechi sou konsekans sa ka genyen aprè. Li rekile, reziste epi chanje ide. W ap konnen ou gen matirite sa a lè ou konprann relasyon ki genyen ant twa mo sa yo : libète, responsablite ak eksperyans.

        1.      Matirite vle di ou lib

Ou lib lè ou ka fè sa ou vle. Ou ka panse, pale, aji oswa fè silans. Ou ka dakò oswa rejte. Lè ou dezobeyi paran ou, se tankou w ap montre yo itilite libète w. Ou vle fè yo konnen ou pa esklav. Malerezman, akoz otorite li, libète ou gen limit. Ou bezwen konprann sa pou w pa konfonn libètinay ak libète paske devan lalwa, otorite paran ou gen plis valè pase volonte ou lè ou se minè.

        2.      Matirite vle di ou responsab

            Victor Hugo te ekri : « Tout sa ki ogmante libète ogmante responsablite ». Ou pa sèlman lib pou aji. Ou responsab konsekans aksyon ou poze yo tou. Kifè, si ou chwazi gen yon relasyon santimantal, nenpòt sa k ap rive ou, ou responsab. Sinon, ou pa ni lib, ni responsab. Angwo, ou pa gen gen matirite. Lè ou gen matirite, se pa relasyon santimantal ou wè sèlman, ou gade konsekans ki ka dekoule ladan tou. Ou pa panse ak pasyon w sèlman, ou gade reyalite a parapò ak sa ki pase deja ak sa ou ta renmen ki rive kontrèman. Sinon, se pa matirite, se nayivte. Pakonsekan, ou pa ka pran desizyon pou kont ou. Yon fwa ou pa ka responsab zak ou, se lòt moun ki pou peye konsekans yo, sa demontre imatirite w.

3.      Matirite vle di ou gen eksperyans

Lide k ap pase nan tèt ou yo pa toujou vle di w gen rezon, ou nan bon chemen. Se kapasite w genyen pou panse. Sa w ap di yo, sa ou santi yo pa toujou verite. Se prensip sa ki fè gen relasyon ki kraze. Lè de jèn fèk renmen, yo pa panse kite. Se reyalite a ki pral detèmine sa. Aksyon yo pral pwouve pawòl yo. Pou koulye a, pandan ou po ko renmen, se santiman, imajinasyon ak pawòl k ap domine w. Alò, pinga ou kouri kwè tout sa ou santi vrè ak bon. Ou pa ka di ou gen matirite si ou poko fè eksperyans pou dekouvri lavi nan renmen. 

Jerome Dorsonne Emerson

Ekstrè "Poukisa paran m pa vle m renmen"

#46 | Wòl Sentespri a nan ansèyman

 

«Se poutèt sa, moun ki pa aksepte pawòl sa a, se pa pawòl lèzòm li pa koute, se pawòl Bondye ki ban nou Sentespri l la menm li pa koute » (1 Tesalonisyen 4.8). 

Se pa sèlman predikatè ak anseyan yo ki ka pale anba pouvwa Sentespri. Ou menm k ap li ak tande pawòl la bezwen menm Sentespri a pou konprann (1 Korent 2.14). 

Alò, si granmesi Sentespri a, yon anseyan ka jwenn pawòl pou eksplike yon verite, ou menm k ap koute ap konprann granmesi menm Sentespri sa. Dayè, Sentespri a se anseyan ou (Jan 14.26). Sinon, li poko viv nan ou. 

Sentespri pa sèlman abite nan ou pou ranpli ou (Efezyen 5.18), sele ou (Efezyen 4.30), li la pou fè ou rekonèt mal ou fè tou (Jan 16.8). Lekti pawòl ki nan Bib la enpòtan men ou bezwen Sentespri pou konprann ak obeyi sa li mande ou fè. 

Verite ki nan Bib la pa yon lis pou chwazi yon verite ou renmen parapò avèk yon lòt ki mande ou plis sakrifis. Lè ou refize kwè yon verite paske se yon moun ou pa renmen ki di l oswa li nan dezavantaj ou, se Bondye menm ou derefize kwè. Lè ou pa vle ansèyman yon doktrin korije erè ou fè, ou pa vle chanje yon abitid ki kontrè avèk Levanjil, se pa anseyan ou dezobeyi, se Bondye menm ki te ba w Sentespri pou w te ka kwè. 

Jerome Dorsonne Emerson